علت صدا دادن زانو چی هست؟
زانو مفصل پیچیده‌ای است که از ساختارهای مختلفی از جمله استخوان، غضروف، رباط‌ها، تاندون‌ها و ماهیچه‌ها تشکیل شده است. این ساختارها با هم کار می‌کنند تا یک مفصل کارآمد ایجاد کنند که وزن را تحمل کند، خم شود و صاف شود.
وقتی زانوهای شما سالم هستند، احتمالاً زیاد به آنها فکر نمی‌کنید. آنها بی‌سروصدا کار خود را انجام می‌دهند و شما را قادر می‌سازند بایستید، راه بروید، کار کنید و در فعالیت‌هایی که از آن لذت می‌برید، از جمله ورزش، شرکت کنید. با این حال، هنگامی که به یک یا چند ساختار در زانو آسیب می‌بیند، چه از طریق آسیب یا به دلیل ساییدگی و پارگی در طول زمان، ممکن است ناگهان یا به تدریج متوجه صدا دادن زانو یا احساسات غیرعادی در زانو شوید. این می‌تواند نگران‌کننده باشد، به‌ویژه اگر درد زانو یا مشکل در حرکت دارید.
در ادامه به ۹ علت شایع صدا دادن زانوها و زمانیکه باید به پزشک مراجعه کنید توضیح داده شده است.
۱. آرتروز زانو
آرتریت بیماری است که باعث درد، تورم و سفتی در مفاصل شما می شود. می تواند بزرگترین و قوی ترین مفاصل بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد. صدا دادن زانو همراه با آرتریت شایع است. آرتروز زانو می تواند یک بیماری جدی و ناتوان کننده باشد. پزشک متخصص نمی تواند آرتروز زانو را بصورت قطعی درمان کنند مگر با جراحی تعویض مفصل زانو. اما آنها نکاتی دارند که ممکن است شدت علائم شما را کاهش دهد و احتمالاً از بدتر شدن آرتریت جلوگیری کند.
آرتروز زانو یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مفصلی است که بسیاری از افراد به خصوص در سنین بالا با آن مواجه می‌شوند. این بیماری می‌تواند تاثیرات چشمگیری بر کیفیت زندگی فرد بگذارد و معمولا به دلایل مختلفی مثل سن، وزن، آسیب به زانو و التهابات مزمن ایجاد می شود.
۲. پارگی مینیسک
صدا دادن زانو مثل صدای ترک خوردن یا کلیک در زمان وقوع آسیب و پس از آن هنگام حرکت دادن زانو و قفل شدن زانو که هنگام راه رفتن و چمباتمه زدن بدتر می‌شود. ممکن است احساس کنید چیزی در داخل زانو گیر کرده است. همچنین درد هنگام پیاده شدن از ماشین یا ایستادن از روی صندلی یا مبل و تورم دردناک و احساس ناپایداری زانو در هنگام راه رفتن یا تلاش برای حرکت دادن زانو در دامنه کامل حرکت علائم پارگی مینیسک است.
آسیب‌های مینیسک و سایر آسیب‌های بافت نرم باعث علائم مشابهی مانند بی‌ثباتی، تورم دردناک، و احساس قفل شدن یا گرفتگی در هنگام راه رفتن یا ورزش می‌شوند. اگر این علائم را دارید، مهم است که زانوی خود را توسط بهترین جراح ارتوپد ارزیابی کنید تا بتوانید تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
علل شایع پارگی مینیسک:
- آسیب‌های ورزشی در بیماران جوان‌تر
- تغییرات دژنراتیو (ساییدگی و پارگی در طول زمان) در بیماران مسن
۳. آسیب‌های رباط
در این آسیب صدا دادن زانو مانند صدای ترکیدن ناگهانی هنگام پارگی رباط و احساس تورم و درد یا گرفتگی در زانو هنگام راه رفتن و یا چرخیدن خواهد بود. برای برخی از آسیب‌های رباط، احساس بی‌ثباتی هنگام حرکت نیز وجود دارد.
علل شایع آسیب رباط:
- چرخش یا فرود نادرست از پرش در حین ورزش
- یک آسیب تروماتیک، مانند تصادف که زانو ضربه سختی از جلو، پشت یا پهلو وارد بخورد.
۴. پارگی تاندون
صدای ترکیدن هنگام پارگی تاندون خواهید شنید و احساس تورم دردناک زانو با ناتوانی در صاف کردن زانو و فرورفتگی در پایین کاسه زانو خواهید داشت. نشانه‌هایی که نشان می‌دهد تاندون کشکک احتمالاً پاره شده است و دیگر به استخوان ساق پا چسبیده یا متصل نیست. همینطور فرورفتگی در بالای کاسه زانو و افتادگی کاسه زانو، نشان می‌دهد تاندون چهارسر ران پاره شده است.
علل شایع پارگی تاندون:
- چرخش یا فرود نادرست از پرش در حین ورزش
- یک آسیب تروماتیک، مانند پارگی (بریدگی) یا تکل فوتبال که در آن زانو ضربه محکمی به جلوی زانو وارد می‌کند.
۵. سندرم باند ایلیوتیبیال (IT)
در این عارضه صدای ترکیدن یا کوبیدن از خارج (سمت جانبی) زانو میشنوید و درد در سمت زانو که با دویدن، دوچرخه‌سواری یا انجام هر فعالیتی که شامل خم شدن و صاف کردن مکرر زانوی شما باشد بدتر می‌شود.
علل شایع سندرم باند ایلیوتیبیال:
- تحریک باند ایلیوتیبیال پس از مالش مکرر بر روی استخوان‌های لگن یا زانو
- دویدن (این حالت در دوندگان رایج است)
۶. سندرم پلیکا
در صورتیکه صدا دادن زانو با این علائم همراه باشد، علت سندرم پلیکا است. صدای ترکیدن یا کوبیدن از سمت داخلی زانو (داخل زانو، یا نزدیک‌ترین سمت به زانوی دیگر) و احساس گرفتگی دردناک از داخل کاسه زانو، حساسیت در سمت وسط زانو درست بالای مفصل و کمی بی‌ثباتی هنگام راه رفتن.
علل شایع سندرم پلیکا:
- یک آسیب تروماتیک که در آن یک ضربه محکم مستقیم به جلوی زانو وارد می‌کند
- در ورزشکاران جوان، دویدن، دوچرخه‌سواری یا فعالیت‌هایی که شامل حرکت‌های تکراری است
۷. خالی کردن زانو
صدای ترکیدن یا احساس ترک خوردن از داخل زانو و همینطور احساس قفل شدن یا گرفتگی دردناک زانو، معمولاً هنگام راه رفتن. ممکن است احساس کنید چیزی مانع از صاف شدن یا خم شدن کامل زانوی شما می‌شود. علت خالی کردن زانو شامل آسیب، مانند دررفتگی کشکک زانو است.
۸. شکستگی کشکک (کاسه زانو)
صدا دادن زانو در شکستگی کشکک به این شکل است. در زمانی شکستگی کشکک صدای ترک خوردن در زمان آسیب و احساس تورم و کبودی دردناک خواهید داشت. زانو تغییر شکل داده یا در جای خود قرار ندارد، پای آسیب دیده کوتاه‌تر یا چرخش متفاوت (در جهتی متفاوت) نسبت به پای دیگر به نظر می‌رسد. شکستگی زانو یا شکستگی کاسه یا کشکک زانو به انگلیسی Patella Fracture، استخوانی است که مفصل زانو شما را می پوشاند. برخی از شکستگی ها برای ترمیم نیاز به جراحی دارند. بهبودی می تواند طولانی باشد و عوارض جانبی شایع است.
علت: آسیب پرانرژی، مانند تصادف یا سقوط از ارتفاع
۹. جراحی تعویض مفصل زانو
صدا دادن زانو بعد از تعویض مفصل زانو غیرمعمول نیست برای مثال هنگام راه رفتن صدای تق تق شنیده شود اما درد یا علائم دیگر عادی نیستند و باید با پزشک خود مطرح کنید. این نوع جراحی کمک می کند فرد بتواند بهتر راه برود و درد کمتری حین راه رفتن داشته باشد، اما باید توجه داشته باشید که جراحی تعویض مفصل زانو یک نوع عمل جدی و پیچیده است و نیاز به زمان و توانایی و توانبخشی دارد. قبل از تصمیم به انجام این جراحی، باید با بهترین جراح تعویض مفصل زانو مشورت کرده و جزئیات و مزایا و معایب آن را به دقت بررسی کنید.
علت به هم خوردن مفصل تعویض شده است، اجزای فلزی و پلاستیکی (قطعات) ایمپلنت جایگزین مفصلی که در هنگام حرکت زانو بین خم شدن و صاف شدن تماس پیدا می‌کنند.
چه زمانی برای صدا دادن زانو به پزشک مراجعه کنید
به طور کلی، شما باید در اسرع وقت به دنبال درمان نزد پزشک ارتوپد باشید، به خصوص پس از یک رویداد آسیب‌زا یا سقوط، یا در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر:
- صدای ترکیدن
- بیرون آمدن زانو در زمان آسیب
- درد یا تورم شدید در محل آسیب
- عدم توان تحرک زانو
- شما می‌لنگید یا احساس می‌کنید قادر به تحمل وزن روی پا نیستید
پزشک شما درمان را بر اساس عوامل متعددی از جمله شدت آسیب، سن، سلامت عمومی و سطح فعالیت شما توصیه می‌کند. درمان‌های احتمالی عبارتند از:
- یخ
- تزریق پی آر پی زانو
- داروهای ضد التهابی
- فیزیوتراپی، بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی پس از تعویض مفصل زانو
- ماساژ درمانی
- تزریق ژل به زانو
- تزریق استروئید
- ترمیم جراحی، از جمله آرتروسکوپی زانو
پی آر پی زانو (PRP) به اختصار Platelet-Rich Plasma یا پلاسمای غنی از پلاکت، یک روش پزشکی است. پلاکت‌ها یکی از اجزای خون هستند که نقش مهمی در فرآیندهای ترمیمی و التیامی بدن دارند. آنها حاوی عوامل رشد و پروتئین‌هایی هستند که به ترمیم و نجات بافت‌های آسیب دیده کمک می‌کنند.
نظــــر شمـــــــا؟