شکستگی کشکک زانو، شکستگی در پاتلا یا همان کشکک زانو است؛ استخوان کوچکی که در جلوی زانو قرار دارد. کشکک زانو به عنوان سپری برای مفصل زانو عمل می‌کند و به همین دلیل، در برابر شکستگی آسیب‌پذیر است اگر:
- مستقیماً روی زانوی خود بیفتید.
- ضربه شدیدی به کشکک وارد شود، مانند زمانی که در یک تکل فوتبال، کلاه ایمنی بازیکن به زانوی شما برخورد کند، یا زمانی که یک توپ بیسبال یا سافتبال با سرعت بالا به زانوی شما برخورد کند.
- کشکک زانو در تصادف وسایل نقلیه به داشبورد برخورد کند.
شکستگی کشکک زانو یک آسیب جدی است که می‌تواند صاف کردن زانو یا راه رفتن را دشوار یا حتی غیرممکن کند.
- برخی از شکستگی‌های ساده کشکک زانو را می‌توان با استفاده از گچ یا آتل تا زمان بهبودی استخوان درمان کرد.
- اما در اکثر شکستگی‌های کشکک زانو، تکه‌های استخوان در زمان آسیب از جای خود خارج می‌شوند. برای این شکستگی‌های پیچیده‌تر، جراحی لازم است تا کشکک زانو ترمیم و تثبیت شود و عملکرد آن بازگردد.
آناتومی
کشکک زانو استخوان کوچکی است که در جلوی مفصل زانو، جایی که استخوان ران (فمور) و استخوان ساق (تیبیا) به هم می‌رسند قرار دارد. این استخوان از زانو محافظت می‌کند و عضلات جلوی ران را به تیبیا متصل می‌کند. انتهای استخوان ران و زیر کشکک زانو با ماده‌ای صاف به نام غضروف مفصلی پوشیده شده است. این غضروف به استخوان‌ها کمک می‌کند تا هنگام حرکت زانو به راحتی روی هم بلغزند.
توضیحات
کشکک زانو می‌تواند به روش‌های مختلفی شکسته شود. شکستگی ممکن است یک شکاف ساده و تمیز دو تکه‌ای باشد یا استخوان به قطعات زیادی شکسته شود. شکستگی می‌تواند در قسمت بالا، وسط یا پایین استخوان رخ دهد. گاهی اوقات، شکستگی‌ها در بیش از یک ناحیه از کشکک زانو رخ می‌دهند.
انواع شکستگی کشکک زانو
شکستگی پایدار (Stable fracture)
این نوع شکستگی جابه‌جا نشده است. تکه‌های استخوان ممکن است با هم در تماس باقی بمانند یا فقط یک یا دو میلی‌متر از هم جدا شوند. در شکستگی پایدار، استخوان‌ها معمولاً در طول بهبودی در جای خود باقی می‌مانند.
شکستگی جابه‌جا شده (Displaced fracture)
در شکستگی جابه‌جا شده، انتهای شکسته شده استخوان از هم جدا شده و به درستی در یک خط قرار نمی‌گیرند. سطح مفصل که معمولاً صاف است نیز ممکن است مختل شود. این نوع شکستگی اغلب نیاز به جراحی دارد تا تکه‌های استخوان دوباره در کنار هم قرار گیرند.
شکستگی خرد شده (Comminuted fracture)
در این نوع شکستگی، استخوان به سه تکه یا بیشتر خرد می‌شود. بسته به الگوی خاص شکستگی، شکستگی خرد شده ممکن است پایدار یا ناپایدار باشد.
شکستگی باز (Open fracture)
در شکستگی باز، استخوان به گونه‌ای می‌شکند که تکه‌های استخوان از پوست بیرون می‌زنند یا زخمی تا استخوان نفوذ می‌کند. شکستگی باز اغلب شامل آسیب به بافت‌های نرم اطراف است و ممکن است زمان بیشتری برای بهبودی نیاز داشته باشد. شکستگی‌های باز به ویژه جدی هستند زیرا پس از پاره شدن پوست، خطر عفونت در زخم و استخوان بیشتر می‌شود. درمان فوری برای جلوگیری از عفونت ضروری است.
علل
شکستگی کشکک زانو اغلب ناشی از موارد زیر هستند:
- افتادن مستقیم روی زانو
- دریافت ضربه تیز به زانو، مانند آنچه ممکن است در تصادف رو در رو وسایل نقلیه رخ دهد اگر کشکک زانو به داشبورد کوبیده شود.
کشکک زانو همچنین می‌تواند به طور غیرمستقیم شکسته شود. برای مثال، انقباض ناگهانی عضله چهارسر زانو می‌تواند کشکک را از هم جدا کند.
علائم
شایع‌ترین علائم شکستگی کشکک زانو درد و تورم در جلوی زانو است. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کبودی
- ناتوانی در صاف کردن زانو یا نگه داشتن آن در حالت کشیده هنگام بلند کردن پای صاف
- ناتوانی در ایستادن یا راه رفتن
معاینه توسط جراح ارتوپد
معاینه فیزیکی
پس از بحث در مورد علائم و سابقه پزشکی شما، جراح ارتوپد:
- زانوی شما را معاینه می‌کند. لبه‌های شکستگی اغلب از طریق پوست قابل لمس هستند، به ویژه اگر شکستگی جابه‌جا شده باشد.
- همارتروز را بررسی می‌کند. در این وضعیت، خون از انتهای استخوان شکسته در فضای مفصل جمع می‌شود و باعث تورم دردناک می‌شود. اگر مقدار زیادی خون در زانوی شما وجود داشته باشد، جراح ارتوپد ممکن است آن را تخلیه کند تا درد شما کاهش یابد.
- رادیوگرافی تجویز می‌کند تا به تشخیص شکستگی شما کمک کند.
رادیوگرافی
رادیوگرافی تصاویری از ساختارهای متراکم مانند استخوان ارائه می‌دهد. جراح ارتوپد از زوایای مختلف رادیوگرافی تجویز می‌کند تا به دنبال شکستگی بگردد و تراز استخوان‌ها را مشاهده کند. اگرچه نادر است، اما ممکن است فردی با استخوان‌های اضافی در کشکک زانو متولد شود که با هم رشد نکرده‌اند. این وضعیت به نام پاتلای دو بخشی شناخته می‌شود و می‌تواند با شکستگی اشتباه گرفته شود. رادیوگرافی به شناسایی پاتلای دو بخشی کمک می‌کند. از آنجا که بسیاری از افراد این وضعیت را در هر دو زانو دارند، جراح ارتوپد ممکن است از زانوی دیگر شما نیز رادیوگرافی بگیرد.
درمان
درمان غیرجراحی
اگر تکه‌های استخوان از جای خود خارج نشده باشند (جابه‌جا نشده)، ممکن است نیازی به جراحی نداشته باشید. جراح ارتوپد ممکن است گچ یا آتل اعمال کند تا زانوی شما صاف بماند و از حرکت در پایتان جلوگیری کند. این کار انتهای شکسته شده استخوان را در موقعیت مناسب نگه می‌دارد تا بهبود یابند. بسته به شکستگی خاص شما، ممکن است اجازه داشته باشید هنگام استفاده از گچ یا بریس روی پایتان وزن تحمل کنید. با این حال، با برخی شکستگی‌ها، تحمل وزن برای ۶ تا ۸ هفته مجاز نیست. جراح ارتوپد در مورد محدودیت‌های تحمل وزن با شما صحبت خواهد کرد.
درمان جراحی
اگر تکه‌های استخوان از جای خود خارج شده باشند (جابه‌جا شده)، به احتمال زیاد نیاز به جراحی خواهید داشت. استخوان‌های شکسته کشکک زانو که نزدیک به هم نیستند اغلب در بهبودی مشکل دارند یا ممکن است اصلاً بهبود نیابند. عضلات ران که به بالای کشکک متصل هستند بسیار قوی هستند و می‌توانند تکه‌های شکسته را در طول بهبودی از جای خود خارج کنند. زمان‌بندی جراحی. اگر پوست اطراف شکستگی شما پاره نشده باشد، جراح ارتوپد ممکن است توصیه کند تا زمانی که هرگونه خراش بهبود یابد، صبر کنید تا جراحی انجام شود.
با این حال، اگر استخوان‌ها از پوست بیرون زده باشند، خطر عفونت افزایش می‌یابد و جراحی معمولاً در اسرع وقت انجام می‌شود. در طول جراحی، بریدگی‌های ناشی از آسیب و سطوح استخوان به طور کامل تمیز می‌شوند. استخوان معمولاً در همان جراحی ترمیم می‌شود.
روش‌های جراحی
نوع روش انجام شده اغلب به نوع شکستگی شما بستگی دارد. قبل از جراحی، جراح ارتوپد روش شما را با شما بحث خواهد کرد و همچنین عوارض احتمالی را توضیح می‌دهد.
شکستگی عرضی:
این شکستگی‌های دو تکه‌ای اغلب با استفاده از پیچ یا پین و سیم‌ها و پیکربندی باند کششی “شکل هشت” در جای خود ثابت می‌شوند. باند شکل هشت دو تکه را به هم فشار می‌دهد. این روش برای درمان شکستگی‌هایی که نزدیک مرکز کشکک زانو قرار دارند بهترین است. تکه‌های شکستگی در انتهای کشکک زانو برای این روش خیلی کوچک هستند. شکستگی‌هایی که به قطعات زیادی تقسیم شده‌اند ممکن است توسط باند کششی بیش از حد فشرده شوند (بیش از حد به هم فشار داده شوند). رویکرد دیگری برای شکستگی عرضی، محکم کردن استخوان‌ها با استفاده از پیچ‌های کوچک یا پیچ‌های کوچک و صفحات کوچک است.
شکستگی خرد شده:
در برخی شکستگی‌ها، قسمت بالا یا بیشتر اوقات، پایین کشکک زانو به چندین تکه کوچک شکسته می‌شود. این نوع شکستگی زمانی رخ می‌دهد که کشکک زانو ابتدا از آسیب از هم جدا شود و سپس وقتی فرد روی آن می‌افتد خرد شود. از آنجا که تکه‌های استخوان خیلی کوچک هستند تا دوباره در جای خود ثابت شوند، جراح ارتوپد آنها را برمی‌دارد.
سپس تاندون کشکک شل را به استخوان باقی‌مانده کشکک متصل می‌کند. اگر کشکک زانو در مرکز خود به قطعات زیادی شکسته شده و تکه‌ها از هم جدا شده باشند، جراح ارتوپد ممکن است از ترکیبی از سیم‌ها و پیچ‌ها برای ثابت کردن آن استفاده کند. برداشتن بخش‌های کوچک کشکک زانو که نمی‌توان بازسازی کرد نیز ممکن است نتایج خوبی به همراه داشته باشد. برداشتن کامل کشکک زانو آخرین راه حل در درمان شکستگی خرد شده است.
بهبودی
مدیریت درد
بیشتر شکستگی‌ها برای چند روز تا چند هفته به طور متوسط درد دارند. بسیاری از بیماران متوجه می‌شوند که استفاده از یخ، بالا بردن پای آسیب‌دیده و مصرف داروهای ساده بدون نسخه برای تسکین درد، همه آنچه برای کاهش درد لازم است، هستند. اگر درد شما شدید باشد، جراح ارتوپد ممکن است برای چند روز داروی با قدرت تجویزی پیشنهاد کند.
بازتوانی
چه درمان شما جراحی باشد یا غیرجراحی، بازتوانی نقش حیاتی در بازگشت شما به فعالیت‌های روزانه ایفا خواهد کرد. از آنجا که درمان شکستگی کشکک زانو گاهی اوقات نیاز به بی‌حرکت نگه داشتن پایتان در گچ برای مدت طولانی دارد، زانوی شما ممکن است سفت شود و عضلات ران شما ضعیف شوند. در طول بازتوانی، جراح ارتوپد یا فیزیوتراپیست تمرین‌های خاصی برای کمک به شما ارائه می‌دهد تا:
- دامنه حرکتی زانوی خود را بهبود بخشید
- عضلات پایتان را تقویت کنید
- سفتی را کاهش دهید
تحمل وزن
جراح ارتوپد به شما خواهد گفت که چه زمانی می‌توانید شروع به تحمل وزن روی پایتان کنید. تمرین تحمل وزن اولیه معمولاً محدود به لمس آرام انگشت پا به کف است. با بهبود آسیب و تقویت عضلات، به تدریج قادر خواهید بود وزن بیشتری روی پایتان بگذارید.
عوارض شکستگی کشکک زانو
حتی پس از درمان موفق، برخی بیماران با شکستگی‌های کشکک زانو ممکن است عوارض بلندمدت را تجربه کنند.
آرتریت پس از ضربه
آرتریت پس از ضربه نوعی آرتریت است که پس از آسیب ایجاد می‌شود. حتی زمانی که استخوان‌های شما به طور طبیعی بهبود می‌یابند، غضروف مفصلی که استخوان‌ها را می‌پوشاند ممکن است آسیب ببیند و منجر به درد و سفتی در طول زمان شود. آرتریت شدید در درصد کمی از بیماران با شکستگی‌های کشکک زانو رخ می‌دهد. آرتریت خفیف تا متوسط — وضعیتی به نام کندرومالاسی پاتلا — بسیار شایع‌تر است.
ضعف عضلانی
برخی بیماران ممکن است پس از شکستگی، ضعف دائمی عضله چهارسر در جلوی ران داشته باشند. برخی از دست دادن حرکت در زانو، از جمله صاف کردن (اکستنشن) و خم کردن (فلکشن)، نیز شایع است. این از دست دادن حرکت معمولاً ناتوان‌کننده نیست.
درد مزمن
درد بلندمدت در جلوی زانو با شکستگی‌های کشکک زانو شایع است. در حالی که علت این درد به طور کامل شناخته نشده است، احتمالاً به آرتریت پس از ضربه، سفتی و ضعف عضلانی مربوط است. برخی بیماران متوجه می‌شوند که هنگام استفاده از بریس یا پشتیبانی زانو راحت‌تر هستند.
نتیجه
مدت زمان لازم برای بهبودی پس از شکستگی کشکک زانو به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله:
- شدت آسیب شما
- اینکه درمان شما جراحی بوده یا غیرجراحی
- زمان لازم برای بازتوانی
بیشتر بیماران قادر خواهند بود ظرف ۳ تا ۶ ماه به فعالیت‌های عادی خود بازگردند. برای بیماران با شکستگی‌های شدید، بازگشت به فعالیت ممکن است طولانی‌تر شود. جراح ارتوپد ممکن است برخی تغییرات سبک زندگی را برای کمک به محافظت از زانوی شما و جلوگیری از مشکلات آینده پیشنهاد کند. این ممکن است شامل اجتناب از فعالیت‌هایی باشد که شامل خم شدن عمیق مکرر زانو یا اسکوات هستند. همچنین باید از بالا رفتن از پله یا نردبان و راه رفتن روی شیب‌های تند خودداری کنید.
دکتر هومن کوکبی، جراح و متخصص ارتوپد در تهران، با سال‌ها تجربه در درمان شکستگی‌های پیچیده زانو از جمله شکستگی کشکک، آماده ارائه بهترین مراقبت‌های تخصصی به شماست. اگر علائم شکستگی کشکک زانو را تجربه می‌کنید، همین امروز برای مشاوره و معاینه دقیق با مطب دکتر کوکبی تماس بگیرید.
نظــــر شمـــــــا؟