عفونتها (Infections)
عفونتها یکی از مهمترین و جدیترین مشکلات در حوزه ارتوپدی محسوب میشوند. عفونت پوست و سایر بافتهای نرم میتواند به عفونت استخوانها (استئومیلیت) و مفاصل (آرتریت سپتیک) منجر شود. در صورت عدم درمان بهموقع، عفونتهای ارتوپدی ممکن است به شکل مزمن درآیند و عوارض جبرانناپذیری ایجاد کنند. حتی برخی خراشهای کوچک در نوک انگشت، بسته به نوع باکتری عامل عفونت، این توانایی را دارند که باعث ناتوانی دائمی دست شوند.
خوشبختانه، با تشخیص زودهنگام توسط متخصص ارتوپد، درمان صحیح آنتیبیوتیکی و انجام جراحی در صورت نیاز، اغلب عفونتها بهطور کامل درمان شده و از آسیب دائمی جلوگیری میشود.
پیشگیری از عفونتهای ارتوپدی
برای کنترل و کاهش گسترش عفونتها در محیطهای درمانی، پزشکان و پرستاران از دستکش و گان استفاده کرده و بهصورت مداوم دستهای خود را میشویند.
پیشگیری از عفونت زخمهای پوستی
برای جلوگیری از عفونت زخمها، رعایت موارد زیر ضروری است:
- ابتدا خونریزی را کنترل کنید و سپس زخم را با آب و صابون بشویید.
- از ورود هرگونه جسم خارجی مانند مو، لباس، آلودگی و مایعات به زخم جلوگیری کنید.
- از خارج کردن اجسام فرو رفته در عمق زخم خودداری نمایید.
- برای پانسمان اولیه، حتماً از وسایل استریل استفاده کنید.
برای شستوشوی نهایی و بررسی تخصصی زخم، مراجعه به دکتر هومن کوکبی، بهترین جراح ارتوپد در تهران توصیه میشود.
علت ایجاد عفونتهای استخوان و مفصل
عفونتها معمولاً از طریق آسیبهای پوستی، بهویژه زخمهای عمیق و سوراخشونده که تمیز کردن آنها دشوار است، وارد بدن میشوند. باکتریها، ویروسها و انگلهای بیماریزا پس از ورود به بدن میتوانند بافت سالم را تخریب کرده، تکثیر شوند و از طریق جریان خون گسترش یابند.
انتقال عفونت ممکن است بهصورت تماس مستقیم با فرد آلوده یا تماس غیرمستقیم از طریق اشیای آلوده رخ دهد.
برخی بیماریهای مزمن مانند HIV، آرتریت روماتوئید، دیابت، هموفیلی و کمخونی داسیشکل، توان سیستم ایمنی بدن را کاهش داده و خطر ابتلا به عفونت را افزایش میدهند. در برخی بیماران، عفونت مفصل در اطراف پروتزهای تعویض مفصل زانو یا لگن ایجاد میشود. زانو شایعترین مفصل درگیر است و این نوع عفونتها نیازمند بررسی فوری توسط متخصص ارتوپد در تهران هستند.
علائم عفونتهای ارتوپدی
عفونتها معمولاً با علائم زیر همراه هستند:
- قرمزی، گرمی و التهاب در ناحیه درگیر
- خشکی مفصل یا اندام، ترشح چرک و کاهش دامنه حرکتی
- تب و لرز در موارد پیشرفتهتر
عفونتهای ارتوپدی در نوزادان و کودکان
کودکان زیر ۳ سال بیشترین خطر ابتلا به عفونت را دارند، زیرا سیستم ایمنی آنها هنوز بهطور کامل تکامل نیافته و پوست آنها به دلیل زمین خوردنهای مکرر بیشتر دچار آسیب میشود.
چرا عفونت در کودکان خطرناکتر است؟
- عفونت بهسرعت در سیستم گردش خون و ساختار استخوانی کودک پخش میشود.
- آسیب به استخوان و مفصل میتواند رشد کودک را مختل کرده و منجر به ناتوانی شدید شود.
- عفونت مفصل ران در کودکان یک اورژانس جراحی محسوب میشود.
علائم هشداردهنده عفونت در کودکان
- بیقراری، بیحالی، بیاشتهایی یا استفراغ در نوزادان
- لنگیدن یا امتناع کودک از راه رفتن
- درد یا تورم در اندامها، ستون فقرات یا لگن
معاینه و تشخیص عفونت توسط متخصص ارتوپد
در صورت مشاهده علائم عفونت در خود یا فرزندتان، مراجعه سریع به دکتر هومن کوکبی، جراح و متخصص ارتوپد در تهران برای تشخیص زودهنگام اهمیت زیادی دارد.
معاینه فیزیکی
- پزشک درباره بیماریهای زمینهای سؤال میکند.
- زمان شروع علائم و سابقه آسیب یا جراحی بررسی میشود.
- حرکت دادن ناحیه درگیر برای بررسی شدت درد انجام میشود.
- در کودکان، کل بدن از نظر کانونهای دیگر عفونت معاینه میشود.
در برخی موارد، عفونت استخوان ممکن است بدون علامت باشد (استئومیلیت تحتبالینی).
آزمایشها
متخصص ارتوپد معمولاً از تصویربرداری با اشعه ایکس استفاده میکند و در صورت نیاز، آزمایشهای تصویربرداری تکمیلی مانند MRI را برای بررسی میزان درگیری استخوان و بافت نرم درخواست میدهد. همچنین ممکن است نمونه خون گرفته شود یا با استفاده از سرنگ و سوزن، مایع از ناحیه عفونی تخلیه گردد (آسپیراسیون). آزمایشهای آزمایشگاهی روی این نمونهها به شناسایی عامل عفونت کمک میکنند.
درمان عفونتهای ارتوپدی
درمان ممکن است شامل تجویز آنتیبیوتیکهایی باشد که بهصورت وریدی (تزریق داخل رگ) یا خوراکی مصرف میشوند.
عفونتهای بافت نرم
انواع مختلفی از عفونتها پوست و بافت نرم را درگیر میکنند که از شایعترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پارونیشیا: عفونتی که در اطراف لبه ناخن ایجاد میشود.
- فلون: عفونت بخش نرم و گوشتی نوک انگشت.
- امپتیگو: بهصورت تاول در کودکان خردسال یا زخم زردرنگ پوستهدار در افراد بزرگسال دیده میشود.
- فورونکل: عفونت فولیکول مو.
- تنوسینوویت عفونی: عفونت تاندونهای خمکننده انگشت یا شست (نباید با تنوسینوویت دوکوئروَن اشتباه گرفته شود).
درمان عفونتهای بافت نرم
در برخی موارد، عفونتهای بافت نرم تنها با قرار دادن در آب گرم و استفاده از پانسمان خشک و استریل درمان میشوند. در موارد دیگر، جراح ارتوپد در تهران ممکن است پس از بیحسی موضعی، اقدام به تخلیه عفونت کند. گاهی نیاز به استفاده از پمادهای موضعی یا مصرف آنتیبیوتیک وجود دارد.
عفونتهای استخوان
بسته به شدت عفونت و شرایط بیمار، استئومیلیت میتواند باعث تخریب غیرقابل برگشت سلولهای استخوانی (نکروز) شود.
درمان عفونت استخوان
متخصص ارتوپد معمولاً آنتیبیوتیک تجویز میکند. در بسیاری از موارد، انجام جراحی برای تخلیه عفونت و برداشتن استخوان و بافتهای مرده ضروری است. در موارد بسیار شدید و مقاوم، گاهی قطع عضو تنها راه درمان خواهد بود.
عفونتهای مفصلی (آرتریت سپتیک)
مانند استئومیلیت، درمان آرتریت سپتیک نیز اغلب نیازمند مصرف آنتیبیوتیک و تخلیه سریع و جراحی مفصل برای برداشتن بافتهای عفونی است.
درمان
پزشک ممکن است چندین بار مفصل را آسپیراسیون کند؛ در این روش، با استفاده از سرنگ و سوزن، مایع مفصل خارج میشود. در برخی موارد، از روشهای جراحی برای باز کردن استخوان و خارج کردن سلولهای التهابی استفاده میشود.
مقاومت آنتیبیوتیکی و اهمیت مصرف صحیح دارو
آنتیبیوتیکها اغلب عفونتهای باکتریایی را با موفقیت درمان میکنند، اما برخی میکروارگانیسمها در حال توسعه مقاومت نسبت به درمانهای رایج هستند.
هر بار که آنتیبیوتیک مصرف میشود، ممکن است باکتریهای مقاوم زنده بمانند و تکثیر شوند. این باکتریها میتوانند عفونتهایی ایجاد کنند که درمان مؤثری برای آنها وجود نداشته باشد و همچنین به دیگران منتقل شوند که این موضوع یک تهدید جدی برای سلامت عمومی است.
در صورتی که آنتیبیوتیک خوراکی برای مصرف در منزل تجویز شده است، رعایت دقیق دستورات دکتر هومن کوکبی، جراح و متخصص ارتوپد در تهران و تکمیل کامل دوره درمان بسیار ضروری است، حتی اگر قبل از اتمام دارو احساس بهبودی داشتید. بهعبارت دیگر، نباید هیچ دارویی باقی بماند، مگر اینکه پزشک صراحتاً دستور قطع یا تغییر دارو را داده باشد.
نظــــر شمـــــــا؟